Nieuwe wissel voor Trix Express? Jain!
Bij het ontwerpen van een nieuwe modelbaan zijn wij Trix Expressers nogal beperkt. Want wat staat ons nou werkelijk ter beschikking?
Rechte rails,
gebogen rails in R1 en R2,
enkelvoudige wissel in R1 in 24 of 30 graden via een R1 gebogen stukje van 6 graden
kruispunt van 30 graden
Dubbel zg Engels wissel van 30 graden
Gebogen wissel van R1 naar R2.
En dat is het dus…
Ja, met veel knutselwerk kan je zelf flexrails maken, maar nogal kostbaar per meter..
Ben je klein behuisd dat blijf je al snel beperkt tot R1 en R2 en blijft vooral de minimale keuze van wissels ergeren.
Bij het aanpassen van m’n pendelbaan liep ik weer tegen dit probleem aan.
Ik probeer in wisselstraten een zo gunstig mogelijke loop van m’n treinen te bereiken bij een minimaal gebruik van ruimte.
Goederentreinen moeten bij voorkeur via een rechtdoorgaande wissel een complex binnenkomen en als het even kan er zo ook weer uit gaan.
Bij een pendelbaantje is het heel prettig als de ‘railbus’ via een rechtuitstaand wissel binnenkomt en er via een gebogen stand rustig uit gaat. Omdat er sprake is van een pendeldienst, dus twee-richtingsverkeer komt op die manier die trein ALTIJD binnen via een rechtuit-staand wissel. En dat loopt echt heel mooi!
Maar op mijn baan kwam ik in de diepte toch een aantal centimeters te kort, dus puzzelen!
Zo kwam ik ineens op het idee om het lange rechte stuk van de standard wissel er af te halen want dat bleek nagenoeg gelijk te zijn aan ons kortste rechte stukje, nr 4308, lengte 47mm. Het verschil is in fig. 1 en 2 goed te zien. De afstand tussen de middenrail is terug gegaan naar 71 naar 57 mm! Kortom het scheelt bijna de breedte van een rail!
Figuur 1
Figuur 2
Diezelfde truc bleek op meerdere posities inzetbaar zolang er maar geen S-curve of vanuit het kortere rechte stuk een bocht naar links wordt gemaakt
Figuur 3
Het ‘passeerstation’ is nu als volgt opgebouwd:
Vanuit de wissel uiterst links naar ‘ rechtdoor’ zitten 3 rechte rails van volledige lengte (nr: 4304) en sluit daar aan op de 24 graden gebogen punt van de wissel rechts. Aan de gebogen kant van de linker wissel komt een R2 van 24 graden gevolgd door 3x 4307 en 1x 4303 plus 1x R1 van 24 graden nr 4314. En dat past fantastisch, nergens ook maar de geringste speling, gewoon mooi strak! Daarmee was een inhaal station een feit met mooi krap naast elkaar liggende sporen!
Een tweede toepassing werd het opbouwen van een rangeercomplex waarbij de wissel allemaal rechtdoor lopen en de opstelsporen naar links afbuigen.
Resultaat? U wint maar liefst 32 mm per wissel, anders gezegd bij de 4e aangepaste wissel kunt u er bijna een extra wissel bijsteken. Maar ook optisch is het veel mooier; de afgebogen sporen lopen bijna zoals in het echt mooi kort langs elkaar!
Werkvolgorde voor die aanpassing:
1: Teken de juiste plek waar in te korten. De oranje gestippelde lijn blijkt het makkelijkst te zijn, maar de gele lijn kan ook.
2: Slijp met een doorslijpschijfje achtereenvolgens spoorstaaf-1, middenrail en spoorstaaf-2 door.
Tip: Slijpschijf goed recht houden, dus parallel aan het spoor, niet slingeren maar kaarsrecht en in 1 directe handeling slijpen, anders krijgt je datgene wat je op de rechter spoorstaaf ziet! Houdt de slijpschijf liever wat meer “in de wissel” dan gaat de zaagsnede naar onderen toe. Werk glad af met een vijltje en/of schuurpapier.
3: De spoorstaven zitten vast op de bielzen door zg. railschoentjes van zwart kunststof. Die moet u L en R bij de eerste biels rondom de spoorstaaf afslijpen totdat het vlak ligt met de biels zelf. De kale spoorstaaf ligt daar nu vrij. Snij vervolgens met een scherp hobbymesje onder de bewerkte biels de bramen en een fractie materiaal weg, want hier komt straks de railverbinder onder en moet er in kunnen schuiven!
4: Middenrail en verbinder bewerken: Als u bij de gele lijn heeft geslepen is de bevestiging van de middenrail op de biels nog net in tact
Vijl eerst de kopse kant glad en buig daarna de opening een beetje verder open.
- Nu moet de middenrailverbinder zelf worden bewerkt. Fig. 6 geeft een overzicht alhoewel de bewerking nog niet compleet is gedaan!
Het inkorten van de verbinder: Doe een dun stukje metaal in de sleuf van die verbinder en zet het geheel in de bankschroef. Niet te vast draaien! Nu de verbinder smaller slijpen of vijlen tot aan de gele lijn. Het lipje bij de rode lijn moet onbewerkt blijven!
Om de verbinder goed in de middenrail te krijgen moet die middenrail ter plekke wat ruimer worden gemaakt net zoals de originele plaats. (fig.:7) Tevens moet u daar waar het lipje de middenrail in moet schuiven een klein sleufje maken in het midden van de biels waar dat lipje moet komen.
Alles klaar? Dan met een tangetje het lipje terug in de middenrail schuiven.
6: uw wissels zien er nu zo uit: fig.:8
Zoals u ziet begint het wat op een slanke wissel te lijken, maar de hoek is nog steeds 24 graden! U kunt de wissel nu alleen op een andere manier toepassen met meer mogelijkheden dan voorheen.
Wilt u de wissel nog verder gaan bewerken dan is er nog een mogelijkheid: het gebogen gedeelte is op die manier ook te bewerken door tot aan het hoekstukje te gaan, dus 4 bielzen verwijderen. U heeft daarmee de bocht van de wissel met ongeveer 5 graden verminderd. U kunt dan in uw spooremplacement met 3x 6 graden stukjes de sporen prachtig kort bij elkaar parallel laten lopen. Vergeet echter niet dat u het stukje metaal aan de onderzijde van de wissel heeft verwijderd waarmee de spoorstaven elektrisch met elkaar waren verbonden; dat moet nu worden vervangen door een draadje!
U ziet, met wat handigheid zijn er toch varianten van onze wissels te maken die het leven van een Trix Expresser duidelijk vrolijker maken!
John Schilperoort.
Figuur 4
Figuur 5
Figuur 6
Figuur 7
Figuur 8